Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Tufan Erhürman, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) lideri Nikos Hristodulidis ile yaptığı ilk görüşme sonrası, adadaki durumun iyileştirilmesine yönelik 10 maddelik bir öneri paketi sundu. Bu önerilerin Rum tarafı tarafından nasıl karşılanacağı, uluslararası kamuoyunun dikkatle takip ettiği bir konu haline geldi.
Görüşmenin Detayları
Erhürman, görüşmenin Birleşmiş Milletler (BM) gözetiminde gerçekleştiğini ve olumlu bir atmosferde geçtiğini ifade etti. Toplantıya, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Khassim Diagne ve diğer BM yetkilileri de katıldı. Erhürman, görüşmede karşılıklı görüş alışverişinin yapılmadığını, bunun yerine tarafların kendi düşüncelerini aktardığını belirtti. Ayrıca, 5 Aralık’ta yapılacak görüşmeler öncesinde iletişimde kalma kararı aldıklarını da sözlerine ekledi.
Öneri Paketinin İçeriği
Erhürman, çözüm atmosferinin oluşturulması adına sunduğu 10 maddelik öneri paketinin bazı önemli başlıklarını paylaştı. İlk olarak, karma evliliklerden doğan çocukların vatandaşlık hakları ve bu çocukların Güney Kıbrıs’a geçişi konularının öncelikli olduğunu vurguladı. İkinci olarak, geçiş noktalarının sayısının artırılması ve sürekli görevli bulundurulması talep edildi. Ayrıca, Bostancı ve Derinya'daki seyrüsefer işlemlerinin kolaylaştırılması istendi.
Üçüncü madde olarak, 14 yaş altı çocukların dostluk maçları yapmasına imkan tanıyan Gençlik Teknik Komitesi’nin çalışmalarına devam edilmesi gerektiği ifade edildi. Dördüncü madde ise Kayıp Şahıslar Komitesi ile ilgili olarak iki liderin ortak ziyaret yapmasının önemine dikkat çekti. Erhürman, Avrupa Parlamentosu’nda Kayıplar için anıt yapılması konusundaki girişimlerin durdurulması gerektiğini de dile getirdi.
Mülkiyet ve Ticaret Üzerine Öneriler
Beşinci madde, mülkiyetle ilgili yapılan yargılamaların süreçte yarattığı olumsuz etkileri ele aldı. Altıncı olarak, Yeşil Hat Tüzüğü'nün ticareti üzerindeki bürokratik engellerin azaltılması gerektiği ifade edildi. Yedinci madde, Hellim üreticileri için Euro Veritas ile yapılacak imzanın beklenmesi gereken bir sorun olduğunu belirtti. Ayrıca, Crans Montana sürecinden sonraki AB Adhoc Komitesi'nin yeniden kurulması gerektiği vurgulandı.
Güvenlik ve İletişim Kanalları
Dokuzuncu madde, Kıbrıs Türk ve Kıbrıs Rum güvenlik kuvvetleri arasında bir iletişim kanalı kurulmasını önerdi. Bu tür bir kanalın, ara bölgedeki sorunlara anında çözüm bulma açısından faydalı olacağı belirtildi. Onuncu olarak, Metehan’da yapılacak yol genişletme çalışmalarının başlangıcında iki liderin bulunmasının olumlu bir atmosfer yaratacağı ifade edildi.
Gelecek Görüşmeler ve Süreç
Erhürman, Kıbrıs sorununun kapsamlı çözümüne ilişkin dört maddelik metodolojik önerilerini de BM yetkililerine ve Hristodulidis’e sunduğunu kaydetti. Ayrıca, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren GKRY’nin AB Dönem Başkanlığını üstleneceğini hatırlatarak, bu dönemin Kıbrıs sorunu için önemli bir fırsat olabileceğini belirtti. KKTC Cumhurbaşkanı, muhtemel bir 5+1 toplantısına elim boş gitmek istemediğini vurguladı ve önceki toplantılardan elde edilen dersleri dikkate alarak ilerlemek gerektiğinin altını çizdi.
