Doğu Akdeniz'de, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) karşısında İsrail, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) arasında gelişen iş birlikleri, bölgedeki jeopolitik gerilimi artırma potansiyeli taşıyor. Bu üç ülkenin birlikte yürütmeyi planladığı su altı elektrik kablosu projesi, yalnızca enerji alanında değil, aynı zamanda askeri ve diplomatik ilişkilerde de önemli etkilere yol açabilir.
Su Altı Elektrik Kablosu Projesi ve Türkiye'nin Tepkisi
GKRY Enerji Düzenleme Kurumu (RAEK) Başkanı Polivios Leonaridis ve Enerji Bakanı Yorgos Papanastasiu, Rum Meclisi Enerji Komisyonu'nda yaptıkları sunumda, yıllık 25 milyon Euro'luk devlet katkısına dair detaylar verdiler. Bu durum, Türkiye'nin 2019 yılında Libya ile imzaladığı "Deniz Yetki Alanı Sınırlandırma Anlaşması"nı ihlal etmesi açısından da dikkat çekiyor. Türkiye, bu girişimi "bölge dışı aktörlerle yaratılmak istenen oldubitti siyaseti" olarak nitelendirerek, askeri ve diplomatik düzeyde gerilimin artmasından endişe duyuyor.
Askeri Güç Dengesi ve Üçlü İttifakın Kapasitesi
Üçlü ittifakın askeri gücü, Türk Silahlı Kuvvetleri karşısında yetersiz olarak değerlendiriliyor. Yunanistan Kara Kuvvetleri, yaklaşık 130 bin aktif personel ile desteklenmeye hazır 400 bin yedek askeri gücü barındırıyor. Yunan ordusunun envanterinde yaklaşık 1,350 tank, 4,000 zırhlı personel taşıyıcı ve 500'den fazla obüs bulunuyor. Ayrıca, Patriot ve S-300 gibi gelişmiş hava savunma sistemleri, Yunanistan'ın savunma kabiliyetini artırıyor.
Yunan Hava Kuvvetleri, 33 bin aktif personelle hizmet vermekte ve envanterinde F-16, Mirage 2000, F-4 Phantom II gibi çeşitli savaş uçakları barındırmaktadır. Deniz kuvvetleri ise 10 adet MEKO 200HN fırkateyni, 4 denizaltı ve çeşitli hücumbotlardan oluşmaktadır. Ancak, bu askeri güçlerin Doğu Akdeniz'deki Türk Donanması'nın son yıllarda geliştirdiği yerli projelerle karşılaştırıldığında zayıf kaldığı görülüyor.
İsrail'in Askeri ve Teknolojik Üstünlüğü
İsrail, askeri gücünü ve teknolojik üstünlüğünü öne çıkaran bir pozisyona sahip. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), yaklaşık 170 bin aktif personel ile çalışmakta ve seferberlik durumunda bu sayı bir milyona kadar çıkabilmektedir. Kara kuvvetleri, 1,600 Merkava ana muharebe tankı ve 7,500'den fazla zırhlı personel taşıyıcı ile donatılmıştır. Hava kuvvetleri ise F-15, F-16 ve F-35 gibi modern savaş uçakları ile güçlendirilmektedir.
Güney Kıbrıs Rum Kesimi'nin Askeri Kapasitesi
Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nin askeri kapasitesi, Yunanistan'ın desteğiyle sağlanmakta. Kıbrıs Ulusal Muhafız Ordusu, yaklaşık 10 bin personel ile sınırlıdır. Ordunun envanterinde 154 tank ve çeşitli topçu sistemleri bulunmakta, ancak deniz gücü, birkaç hücumbot ve devriye gemisiyle sınırlı kalmaktadır. Bu durum, bölgedeki askeri dengeleri etkilemektedir.
Bölgesel Gelişmeler ve Stratejik İlişkiler
Uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. Dr. Hasan Köni, Yunanistan, İsrail ve GKRY arasında yürütülen enerji ve savunma odaklı projelerin, Türkiye'yi bölgeden dışlamak amacıyla şekillendiğini ifade etmektedir. Köni, bu stratejilerin arka planda ABD, Fransa ve İngiltere'nin etkisiyle geliştiğini belirterek, Türkiye'nin yalnızlaştırma çabalarını aşmak için hem askeri hem de diplomatik açılımlar yapması gerektiğine dikkat çekiyor. Bu bağlamda, Doğu Akdeniz’deki askeri iş birlikleri ve altyapı projeleri, bölgesel dinamiklerin yeniden şekillenmesine neden olabilir.
