Güney Kıbrıs'ta yayımlanan Politis gazetesi, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze ve Ukrayna meselelerinden sonra Doğu Akdeniz'deki Yunanistan, Türkiye ve Kıbrıs sorununa odaklanabileceğini öne sürdü. Uzmanlar, olası bir “Trump Planı” için bölge aktörlerinin hazırlıklı olmaları gerektiğine dikkat çekti.
ABD'nin Bölgedeki Rolü ve Yeni Düzen Arayışları
Politis’in haberine göre, ABD’nin Ankara Büyükelçisi Thomas Barrack, Yunanistan ve Türkiye’nin “yeni bir bölgesel düzen içinde birbirine bağlanması” gerektiğini vurguladı. Kıbrıs'ın ise bu düzenin merkezindeki kritik sorun olduğunu ifade etti. Barrack, Yunan Kathimerini gazetesine verdiği röportajda, Doğu Akdeniz’de ilişkilerde “yeni bir momentum” yaratma ve geçmişi geride bırakma ihtiyacına dikkat çekerek, ABD’nin bu sürecin başlangıcını Yunanistan ve Türkiye ile yapmayı hedeflediğini belirtti.
Trump'ın Stratejisi ve Enerji Kaynakları
Barrack, kendisi ve yeni Atina Büyükelçisi Kimberly Guilfoyle’un, Trump ile bölgede ABD'nin rolünü görüşmek üzere bir araya geldiğini aktardı. Trump’ın bu iki ülkeyi ‘yeni bir biçimde birbirine bağlayacak harç’ olup olamayacağını sorduğunu ifade eden Barrack, “Artık zamanı geldi. Yeni bir bölgesel düzen kurulmalı. ABD de bunun gerçekleşmesinde bir köprü olabilir” dedi. Hazar Denizi’ndeki enerji kaynaklarını Akdeniz ile bağlamayı amaçlayan bir “refah modeli” öneren Barrack, Yunanistan ve Türkiye'nin bu hattın doğal geçiş kapıları olduğunu belirtti. Kıbrıs’ın bu yapı içinde kritik bir rol oynadığını kaydeden Barrack, “Sağlıklı bir bedenin ortasında apse olamaz. Bedenin tüm parçalarının iyileşmesi gerekir” şeklinde konuştu.
Uzman Görüşleri ve Bölgedeki Dinamikler
Politis’e konuşan uzmanlar, ABD’nin Doğu Akdeniz’de dengeleri değiştirmeyi planlaması durumunda Kıbrıs’ın bu duruma hazırlıklı olması gerektiğini vurguladı. Bir GKRY hükümeti kaynağı, ABD’nin mevcut önceliklerinin Gazze ve Ukrayna olduğunu, ardından Suriye'nin geldiğini ve bu ülkenin ciddi finansman sorunları nedeniyle istikrarsızlık ürettiğini belirtti. Uluslararası ilişkiler uzmanı James Ker-Lindsay, herkesin Türk-Yunan ilişkilerinin iyileşmesini ve Kıbrıs’ta bir çözüm görmeyi umduğunu, ancak ABD’nin bu süreci geçmişteki başarısız girişimlerden farklı bir şekilde nasıl yöneteceğinin belirsiz olduğunu kaydetti.
Amerikan Politikasının Geleceği ve Enerji Stratejileri
Enerji analisti Charles Ellinas ise Trump’ın bölgeye yönelik kapsamlı bir strateji uyguladığını belirterek, Atina’daki son P-TEC enerji konferansında görülen yoğun Amerikan varlığının bunun bir kanıtı olduğunu ifade etti. Ellinas, ABD’nin deniz yetki alanı anlaşmazlıkları ve Kıbrıs sorunu gibi büyük meseleleri ortadan kaldırmayı hedeflediğini söyledi. Trump yönetiminin Yunanistan, Türkiye, Kıbrıs ve İsrail’e siyasi atama büyükelçiler göndererek bölgesel stratejiyi hızlandırdığına dikkat çeken Ellinas, stratejinin iki enerji koridoruna dayandığını kaydetti. Kuzey-Güney Koridoru’nun (İsrail-Ukrayna) odak noktasının Yunanistan, Doğu-Batı Koridoru’nun (Hazar-İtalya) odak noktasının ise Türkiye olduğunu ifade etti. Ellinas, ABD’nin ilgisinin enerji şirketleri ve Yunanistan’a LNG ihracatıyla bağlantılı olduğunu vurguladı.
