KKTC Cumhurbaşkanı Tufan Erhürman, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Nikos Hristodulidis ile gerçekleştirdiği kritik görüşmenin ardından, Ada'da çözüm atmosferinin oluşturulması amacıyla bir dizi öneri sundu. Erhürman, bu görüşmenin iki taraf arasında olumlu bir havada gerçekleştiğini belirtti.
Görüşme Detayları ve Atmosfer
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Özel Temsilcisi’nin aracılığıyla yapılan toplantı, ara bölgedeki konutlarda yapıldı. Cumhurbaşkanı Erhürman, görüşmenin yaklaşık 1.5 saat sürdüğünü ve bu sürenin 1 saat 15 dakikasında heyetler arası, 15 dakikasında ise baş başa bir görüşme gerçekleştirildiğini ifade etti. Tarafların düşüncelerini aktarma fırsatı bulduğunu ancak karşılıklı bir görüş alışverişinin yapılmadığını dile getirdi.
İletişim ve Görüşmelerin Devamı
Görüşme sonrası yapılan açıklamalarda, BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Kişisel Temsilcisi Maria Angela Holguin’in, aralık ayında her iki liderle ayrı ayrı görüşmesinin ardından üçlü bir toplantı düzenleneceği kaydedildi. Erhürman, ihtiyaç duyulduğunda temsilcilerin yetkilendirileceğini, ayrıca 5 Aralık’tan önce Hristodulidis ile yüz yüze görüşme ve telefon görüşmesi yapma konusunda mutabık kaldıklarını aktardı.
10 Maddelik Çözüm Paketi
Kıbrıs meselesinde mevcut çözüm atmosferinin yetersiz olduğunu vurgulayan Erhürman, bu atmosferin oluşturulması için önerdiği 10 maddelik çözüm paketini şu şekilde sıraladı:
- Karma evliliklerden doğan çocukların vatandaşlık hakkı ve bu kişilerin güneye geçişte yaşadığı sorunlar.
- Metehan geçiş noktasında kabin sayısının üçe çıkarılması ve her kabinde sürekli görevli bulunması.
- Bostancı ve Derinya kapılarında seyrüsefer izni verilerek geçişlerin kolaylaştırılması.
- 14 yaş altı çocukların dostluk maçları yapabilmesi için adım atılması.
- Kayıp Şahıslar Komitesi’nin çalışmaları için iki liderin ortak ziyaret gerçekleştirmesi.
- Mülkiyetle ilgili tutuklama ve yargılamaların süreci olumsuz etkilediği, bu konuda adım atılması.
- Hellim için Bureau Veritas Paris’in yetkilendirilmesi ve yeni bir teknik komite kurulması.
- AB Uyum Komitesi’nin yeniden kurulması.
- İki tarafın güvenlik kuvvetleri arasında iletişim kanalı kurulması.
- Metehan’daki ara bölge yol genişletme çalışmalarının başlangıcına iki liderin birlikte katılması.
Kapsamlı Çözüm İçin Ek Öneriler
Erhürman, Kıbrıs sorununun kapsamlı çözümüne dair 4 maddelik bir öneri paketi de sundu. Bu önerilerin, önümüzdeki 5+1 toplantısına ‘boş’ gitmemek amacıyla hazırlandığını belirtti. Cenevre ve New York’taki görüşmelerde sonuç alınamamasının istenmediğini vurgulayan Erhürman, seçim öncesinde belirli bir noktaya vararak bu toplantıya katılmak istediklerini ifade etti.
Görüşme sırasında karşılıklı görüşlere yanıt verilmediğini belirten Erhürman, diplomatik teamüller gereği ilk toplantıda karşılık vermenin uygun olmadığını söyledi. Kayıp şahıslar, bayrak yakma ve askeri olaylar gibi konularda eleştirilerde bulunacağını da sözlerine ekledi. Ayrıca, Annan Raporu ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in ifadeleri doğrultusunda müzakerelere başlamak için belirledikleri 4 maddeyi de paylaştı.
