Doğu Akdeniz'in stratejik önemi giderek artarken, İsrail'in Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ndeki etkisi belirginleşiyor. Yunanistan ve ABD ile iş birliği içinde hareket eden Güney Kıbrıs, İsrail ile olan ilişkilerini geliştirmeye devam ediyor. Bu durum, bölgedeki enerji kaynakları ve savunma iş birlikleri açısından önemli bir dinamiği ortaya koyuyor.
Güney Kıbrıs'taki İsrail Şirketleri
İsrail ile Güney Kıbrıs arasındaki ticari ilişkiler, 2008 yılında kurulan "Kıbrıs-İsrail İş Konseyi" ile resmiyet kazanmıştır. Bu gelişmenin ardından 2013 yılında, başkent Lefkoşa'da 100'den fazla İsrailli şirket temsilcisinin yatırım görüşmeleri gerçekleştirdiği bilinmektedir. Günümüzde, Güney Kıbrıs'ta 280’den fazla İsrail bağlantılı şirket faaliyet göstermektedir.
Doğal Gaz İş Birliği
İsrail’in Leviathan ve Tamar sahalarında yürüttüğü doğalgaz arama faaliyetleri, Güney Kıbrıs’ın Afrodit sahasındaki rezervlerle entegre bir şekilde ilerlemektedir. 2011 yılında başlayan ortak sondaj süreçleri, Kıbrıs çevresindeki toplam doğalgaz potansiyelini yaklaşık 30 trilyon metreküpe çıkarmıştır. Elde edilen gazın büyük çoğunluğu sıvılaştırılarak Ürdün, Mısır ve Avrupa Birliği ülkelerine ihraç edilmektedir. Türkiye ise bu süreçten dışlanmıştır. Ayrıca, İsrail, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Yunanistan arasında imzalanan 6 milyar Euro değerindeki anlaşma ile Doğu Akdeniz Doğalgaz Boru Hattı projesini hayata geçirmiştir. Tamamlanması hedeflenen 1900 kilometrelik boru hattının, yılda 10 milyar metreküp doğalgaz taşıması planlanmaktadır. İsrail, Kıbrıs açıklarında yeni sıvılaştırma tesisleri ve ara depolama limanları için fizibilite çalışmalarına başlamıştır.
Savunma İş Birliği
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, İsrail'den çeşitli askeri donanım alımları gerçekleştirmiştir. Bu kapsamda İHA’lar, Tavor X95 keskin nişancı tüfekleri ve Negev makineli silahları temin edilmiştir. 2014 yılından bu yana iki ülke, ortak askeri tatbikatlar düzenlemektedir. Rum yönetimi, en son 150 kilometre menzilli Barak MX hava savunma sistemini İsrail’den satın almıştır. Ayrıca, İsrail’in Kıbrıs'ta daimi gözlemcileri bulunmaktadır.
Gayrimenkul Yatırımları
Kıbrıs'ta İsraillilere yönelik gayrimenkul satışları, 2020 yılında 2 bin 432 iken, 2022 yılında bu rakam 4 bin 123’e çıkmıştır. Son beş yıl içinde yaklaşık 10 bin İsrailli, Güney Kıbrıs'ta mülk edinmiştir. Özellikle sahil şeridindeki bölgeler, İsrailli yatırımcıların yoğun ilgi gösterdiği alanlar haline gelmiştir.
İsrail Fonlarının Yönetimi
Güney Kıbrıs, İsrailli yatırımcılar için Avrupa’ya açılan vergi avantajlı bir merkez olarak öne çıkmaktadır. 2021 sonunda Rum bankalarındaki İsrail merkezli fonların yönettiği varlıklar, bir önceki yıla göre yüzde 49 artarak 11,6 milyar Euro seviyesine ulaşmıştır. Bu durum, bölgedeki ekonomik etkileşimlerin artarak devam edeceğini göstermektedir.
