Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ve Lübnan, Doğu Akdeniz'deki petrol ve doğal gaz çıkarımına ilişkin uzun süredir devam eden anlaşmazlığı sona erdirmek amacıyla bir deniz sınırları anlaşması imzaladı. Anlaşma, iki ülke lideri Nikos Hristodulidis ve Joseph Aoun'un dün Beyrut'ta gerçekleştirdiği bir toplantıda hayata geçirildi. Ancak, bu gelişme Türkiye'nin Dışişleri Bakanlığı'ndan sert bir tepki aldı.
Dışişleri Bakanlığı'nın Açıklamaları
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, sosyal medya platformu X'ten yaptığı açıklamada, GKRY'nin 2003 yılından bu yana Kıbrıs Adası'nın egemen eşit unsuru olan Kıbrıslı Türkleri hiçe sayarak bölgedeki kıyıdaş ülkelerle ikili anlaşmalar imzaladığını vurguladı. Keçeli, Lübnan ile imzalanan anlaşmanın, Türkiye'nin 18 Mart 2020'de Birleşmiş Milletler'e tescil ettirdiği Türk kıta sahanlığının dışında kaldığını kabul etmekle birlikte, Kıbrıs meselesi ve Kıbrıslı Türklerin hakları açısından değerlendirildiğini ifade etti.
Kıbrıslı Türklerin Haklarına Vurgu
Keçeli, "Lübnan veya bölgedeki diğer kıyıdaş ülkelerin GKRY ile böyle bir anlaşma imzalaması, Kıbrıslı Türklerin Ada üzerindeki eşit hak ve çıkarlarını doğrudan etkilemektedir" şeklinde konuştu. Dışişleri Bakanlığı, GKRY'nin Kıbrıslı Türkleri veya adayı tam olarak temsil etmediğini ve bu tür anlaşmaların yalnızca GKRY'nin tek taraflı kararları ile yapılamayacağını belirtti. Keçeli, bölge ülkeleri ve uluslararası topluma, GKRY'nin bu tür adımlarına destek vermemeleri ve Kıbrıslı Türklerin meşru haklarını gasp etmeye yönelik girişimlere karşı dikkatli olmaları çağrısında bulundu. Türkiye'nin, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ile birlikte Kıbrıslı Türklerin haklarını koruma kararlılığını sürdüreceği mesajını verdi.
Yeni Tartışmaların Ortaya Çıkması
GKRY ile Lübnan arasında imzalanan deniz yetki alanı anlaşması, Türkiye ve KKTC açısından yeni tartışmaları da gündeme getirdi. Uzmanlar, bu anlaşmanın GKRY'nin Doğu Akdeniz'de Türkiye ve KKTC'yi dışlayan enerji ve deniz yetki alanı zincirinin kritik bir halkasını tamamladığını belirtti. Batı medyasındaki yorumlara göre, bu adım Türkiye'nin "Mavi Vatan" doktrininde savunulan kıta sahanlığı sınırlarını zayıflatarak, GKRY ve Lübnan hattının daha önceki anlaşmalarla birleşmesi sonucu Ankara'nın bölgedeki manevra alanını daralttığını ortaya koyuyor.
Ayrıca, bu gelişmenin uluslararası alanda tanınmayan KKTC'nin enerji paylaşımı süreçlerinden dışlanma riskini artırdığı ve Doğu Akdeniz'de Türkiye ve KKTC ekseninin karşısında Batı destekli daha bütünleşmiş bir enerji-jeopolitik blokun güçlendiği yönünde değerlendirmeler yapıldığı bildiriliyor. Bu durum, bölgedeki enerji dinamiklerinin daha karmaşık hale gelmesine yol açabilir.
